لینک جلد اول دوره اجرای احکام مدنی: مبانی، شرایط و ترتیبات کلی اجرا
لینک جلد دوم دوره اجرای احکام مدنی: نظام های عمومی و اختصاصی اجرای آرا
لینک جلد چهارم دوره اجرای احکام مدنی: طواری اجرا
لینک جلد پنجم دوره اجرای احکام مدنی: فرآیند مزایده، اجرای آرا و اسناد خارجی
انتشارات گنج دانش پیشتر این افتخار را داشته که اثر ارزشمند دیگری از جناب آقای دکتر سید عباس موسوی را با عنوان «مهارت های دادرسی: هنر دادخواهی، دفاع و قضاوت» منتشر نماید.
فهرست اجمالی مطالب
فصل نخست - کلیات، اصول، آیین و ترتیب بازداشت اموال. 11
مبحث نخست - شناخت مفاهیم و واژگان. 11
مبحث دوم- اصول حاکم بر توقیف مال. 29
مبحث سوم- آیین و تشریفات بازداشت... 43
مبحث چهارم - ترتیب بازداشت اموال منقول. 142
مبحث پنجم - ترتیب توقیف مال غیرمنقول. 256
فصل دوم - موانع و آثار بازداشت اموال. 345
مبحث نخست- موانع و محدودیتهای توقیف... 345
مبحث دوم- بازداشت برخی اموال با ویژگیهای خاص.... 402
مبحث سوم - آثار و پیامدهای حقوقی بازداشت... 562
فصل سوم - آیین بازداشت اموال در حقوق تطبیقی.. 611
مبحث نخست - فرآیند بازداشت اموال در سیستم اجرای احکام مدنی فرانسه. 612
مبحث دوم - فرآیند بازداشت اموال در سیستم اجرای احکام مدنی انگلیس.... 636
مبحث سوم - فرآیند بازداشت اموال در سیستم اجرای احکام مدنی آلمان
. 649
فهرست تفصیلی مطالب
«مقدمه» 7
فصل نخست - کلیات، اصول، آیین و ترتیب بازداشت اموال. 11
مبحث نخست - شناخت مفاهیم و واژگان. 11
1- مفهوم توقیف و بازداشت... 12
1-1 مفهوم بازداشت در دیدگاه واژهشناسان. 12
1-2 مفهوم بازداشت در اصطلاح حقوقی.. 13
1-3 مفهوم توقیف در حقوق تطبیقی.. 13
2- عناصر مهم در تعریف توقیف... 14
2-1 پیوند بازداشت با اموال دادباخته. 14
2-2 گستردگی شعاع توقیف به هر گونه دارایی دادباخته. 14
2-3 قانونی بودن جریان توقیف... 14
2-4 بنای توقیف بر حکم قطعی.. 15
2-5 رعایت اصل ترتب و ناامیدی از اجرای اختیاری.. 15
2-6 بازداشت به منظور دسترسی به محکومبه. 16
3- مفهوم مال. 16
3-1 مال در مفهوم لغوی.. 16
3-2 معیارها در تعریف حقوقی مال. 16
3-3 دگرگونی در تعریف مال در پرتو تحولات اقتصادی.. 17
3-4 مفهوم مال از منظر قانونگذار اجرا 18
4- مفهوم طلب... 18
4-1 طلب از منظر واژهشناسان. 19
4-2 طلب در مفهوم حقوقی و فقهی.. 19
4-3 طلب در حقوق دادرسی فرانسه و انگلیس.... 20
5- اهداف توقیف... 21
5-1 احترام به رای دادگاه 21
5-2 هشدار به دادباخته هنجارگریز. 22
5-3 عبرت برای دیگران. 22
5-4 خشنودی دادبرده 22
5-5 تامین حقوق و هزینههای اجرا 23
5-6 تامین مصلحت دادباخته. 23
5-7 رسیدن به حقوق دادبرده و اجرا 23
6- جرمانگاری پارهای رفتارها به مناسبت بازداشت مال. 24
6-1 خودداری از معرفی مال یا تقلب در این تکلیف... 24
6-2 طرح دروغین دعوای اعسار از پرداخت محکومبه. 25
6-3 گواهی دروغ در دعوای اعسار از پرداخت محکومبه. 26
6-4 محرومیتهای مدنی و اجتماعی بابت تلاش در افتادن به ورطه اعسار. 26
6-5 انتقال مال به دیگری برای فرار از دین.. 27
6-6 همراهی و همکاری با دادباخته در معامله به قصد فرار از پرداخت دین.. 28
6-7 خودداری از ارائه دادهها به دادورز راجع به دارایی دادباخته یا ارائه دادههای نادرست.... 28
6-8 دخل و تصرف در مال توقیف شده 28
6-9 جلوگیری از اجرای حکم و تصمیم مقامات قانونی.. 29
مبحث دوم- اصول حاکم بر توقیف مال. 29
1- اصل فوریت توقیف... 30
2- اصل گسترش دامنه توقیف به تمام اموال دادباخته. 34
3- اصل حاکمیت اراده مشترک دو سوی اجرا بر فرآیند توقیف... 36
4- اصل رعایت غبطه و صلاح دادباخته. 38
5- اصل تناسب... 40
6- اصل ترتیب... 42
مبحث سوم- آیین و تشریفات بازداشت... 43
1- درخواست بازداشت مال. 44
1-1 درخواست دادباخته. 44
1-2 درخواست دادبرده 46
1-3 درخواست شخص ثالث... 48
1-3-1 انگیزهها در دخالت ارادی شخص ثالث... 48
1-3-2 احکام ناظر بر همکاری ثالث با دایره اجرا 49
1-4 درخواست سایر اشخاص دارای سمت... 50
1-4-1 اداره تصفیه و مدیر تصفیه. 50
1-4-2 دادورز. 52
1-4-3 جانشینان قانونی دادباخته. 53
2- شاخصههای مال قابل بازداشت... 54
3- تبدیل و تعویض مال توقیف شده 58
3-1 درخواست تبدیل از سوی ذینفع. 59
3-2 درخواست تا پیش از شروع به عملیات راجع به فروش... 59
3-3 درخواست تبدیل مال تنها برای یک بار. 61
3-4 لزوم تصویب دادورز. 63
3-5 لزوم برابری قیمت مال جدید و سهولت فروش آن با مال توقیف شده 64
4- توصیف و تعریف مال توقیف شده 66
4-1 شیوه نگارش صورت مجلس صورتبرداری.. 67
4-1-1 تنظیم صورت اموال با حضور طرفین اجرا 67
4-1-2 یادآوری زمان و مکان انجام ماموریت... 68
4-1-3 ثبت ویژگیهای کلی و جزئی تاثیرگذار بر قیمت مال. 68
4-1-4 بهره از دادههای کارشناسی در صورت ضرورت... 69
4-1-5 بهره از فناوری الکترونیکی در فرآیند صورتبرداری.. 69
4-1-6 اصلاح متن صورتمجلس صورتبرداری.. 70
4-2 حقوق دو سوی اجرا در فرآیند صورتبرداری.. 71
4-2-1 حضور در مجلس صورتبرداری.. 71
4-2-2 ابلاغ صورت مجلس صورتبرداری.. 72
4-2-3 حق ایراد و شکایت نسبت به نحوه نگارش صورت اموال. 73
4-3 مرجع صالح در رسیدگی به اعتراض نسبت به صورت اموال. 74
4-4 حق ثالث نسبت به فرآیند صورتبرداری.. 76
4-5 آثار قانونی مترتب بر صورتبرداری.. 77
4-5-1 وصف مجرمانه تقلب در تنظیم متن صورت اموال. 78
4-5-2 وصف رسمی بودن سند صورت اموال. 78
4-5-3 نقش هدایتگر سند صورت اموال در امتداد عملیات اجرا 78
4-5-4 وابستگی اعتبار باقی عملیات اجرا به صورت اموال. 79
4-5-5 ماخوذ بوذن اشخاص حاضر در صحنه صورتبرداری به نوع واکنش ابرازی... 79
4-6 شیوههای ناهمگون در توصیف مال منقول و غیرمنقول. 80
4-6-1 تفاوت در هنگام تنظیم سند صورت اموال. 80
4-6-2 تفاوت در مرجع صالح.. 81
4-6-3 نکات و عناصر متمایز در سند صورت اموال. 82
4-6-4 تفاوت در برپایی مقدمات متفاوت برای تنظیم سند صورتبرداری اموال. 83
5- ارزیابی مال موضوع توقیف... 84
5-1 دلایل و اهداف ارزیابی.. 85
5-2 انتخاب ارزیاب و ترتیب ارزیاب... 86
5-3 دستمزد ارزیاب و ترتیب پرداخت آن. 87
5-3-1 تعیین دستمزد ارزیاب با تراضی طرفین.. 88
5-3-2 تعیین دستمزد از سوی دادورز. 88
5-3-3 مسئولیت پرداخت دستمزد ارزیاب... 88
5-4 حقوق دو سوی اجرا درفرآیند ارزیابی.. 90
5-4-1 احترام به نظر توافقی طرفین در انتخاب ارزیاب و تعیین دستمزد او. 91
5-4-2 ابلاغ هویت ارزیاب و حق اعتراض به انتخاب او. 91
5-4-3 آگاهی از میزان دستمزد ارزیاب و حق اعتراض به آن. 91
5-4-4 ابلاغ نظریهی ارزیاب... 92
5-4-5 حق شکایت نسبت به نظریه ارزیاب... 93
5-4-6 درخواست رفع توقیف از مال مازاد بر ارزش محکومبه. 94
5-4-7 درخواست تجدید ارزیابی.. 94
6- حفاظت و مراقبت از مال توقیف شده 95
6-1 ماهیت قرارداد حافظ با دادورز. 95
6-1-1 عقد حفاظت و ودیعه. 95
6-1-2 جایز بودن عقد حفاظت... 96
6-1-3 مجانی بودن عقد حفاظت... 97
6-1-4 اذنی بودن عقد حفاظت... 97
6-1-5 رضایی بودن عقد حفاظت... 97
6-1-6 تعهدات متقابل دادورز و حافظ و نقش حقوقی ایشان. 98
6-2 دلایل انتخاب حافظ.. 99
6-3 شخصیت و ویژگیهای حافظ.. 99
6-4 ترتیب انتخاب حافظ.. 101
6-4-1 توافق طرفین.. 101
6-4-2 انتخاب حافظ از سوی دادورز. 102
6-4-3 انتخاب حافظ از سوی دادگاه 103
6-4-4 انتخاب حافظ از سوی شخص ثالث... 105
6-5 تعدد حافظ.. 105
6-6 ترتیب نگهداری از مال. 106
6-6-1 محل نگهداری از مال. 106
6-6-1-1 محل مورد نظر دو طرف اجرا 106
6-6-1-2 همان محل توقیف... 107
6-6-1-3 محل دیگر به تشخیص دادورز یا طرفین اجرا 108
6-6-1-4 محل دیگر به پیشنهاد حافظ.. 108
6-6-2 چگونگی تسلیم مال به حافظ و دریافت از او. 108
6-6-3 رابطه حافظ با دادورز در دوره حفاظت... 111
6-7 حقوق و مسئولیتهای حافظ.. 112
6-7-1 اختيارات و حقوق حافظ.. 113
6-7-1-1 آگاهی از تصمیم و دستور دادورز. 113
6-7-1-2 نگهداری مال به تشخیص خود. 113
6-7-1-3 فراهم ساختن زمینهها و ابزار حفاظت... 114
6-7-1-4 رجوع از قرارداد حفاظت... 115
6-7-1-5 دریافت دستمزد برای حفاظت... 115
6-7-2 مسئولیتهای حافظ.. 118
6-7-2-1 مبنای مسئولیت حافظ.. 119
6-7-2-2 حفظ مال. 120
6-7-2-3 تصرف مجاز و عدم بهرهبرداری شخصی.. 122
6-7-2-4 گزارش حساب عواید و منافع. 124
6-7-2-5 خودداری از تعدی یا تفریط.. 128
6-7-2-6 رد و تسلیم مال. 131
6-7-2-7 مسئولیت کیفری حافظ.. 134
6-7-2-7-1 نسبت رفتار مجرمانه حافظ با بزه خیانت در امانت... 135
6-7-2-7-2 نسبت رفتار مجرمانه حافظ با بزه دخل و تصرف غیرقانونی در مال توقیف شده 136
6-7-2-7-3 نسبت رفتار مجرمانه حافظ با بزه برداشتن مهر و پلمب... 137
6-8 تمایز در حفاظت از مال منقول و غیرمنقول. 137
6-8-1 لزوم اعلام مراتب توقیف اموال غیرمنقول به اداره ثبت اسناد و املاک... 138
6-8-2 شیوه حفاظت؛ اولویت دادباخته در نگهداری مال غیرمنقول. 138
6-8-3 نقطه پایان دوره نگهداری.. 139
6-8-4 تعلق منافع مال غیرمنقول به متصرف موقت... 139
6-8-5 واکنش برابر خودداری متصرف موقت از تسلیم مال. 139
6-8-6 قلمرو ماموریت و صلاحیت دادورز. 142
مبحث چهارم - ترتیب بازداشت اموال منقول. 142
1- بازداشت با لحاظ تدبیر اجرای اختیاری و اجباری رای.. 143
1-1 اجرای اختیاری با همراهی ثالث... 144
1-2 مهلت اجرای اختیاری.. 144
1-3 تاثیر شخصیت دادباخته در تنظیم مهلت اجرای اختیاری.. 145
1-4 پیامدها و نتایج خوشایند اجرای اختیاری.. 145
1-5 اجرای اختیاری و نقش دادورز. 146
2- تعریف اموال منقول و گونههای آن. 147
3- بازداشت وجه نقد. 148
3-1 وجه نقد در اختیار دادباخته. 148
3-2 استعلام از بانکها و موسسات مالی و اعتباری.. 149
3-3 توقیف وجه نقد در اختیار خویشاوندان و آشنایان. 150
3-4 وجه نقد حاصل از روابط حقوقی و مناسبات مالی با دیگران. 150
3-5 وجه نقد حاصل از ارث و سرمایهگذاری.. 150
3-6 وجه نقد در اختیار ثالث... 150
3-7 وجه نقد موجود در منزل و محل کار. 151
4- توقیف عین معین محکومبه. 151
4-1 شیوه دسترسی به عین معین منقول و توقیف آن. 152
4-2 توقیف عین معین و تسلیم آن به دادبرده 154
4-3 توقیف عین معین و عدم تسلیم به دادبرده 154
4-4 تلف عین معین موضوع توقیف... 155
5- توقیف عین منقول کلی.. 156
5-1 شیوه دسترسی به عین منقول کلی و توقیف آن. 156
5-2 جایگزینی بهای عین منقول کلی به جای آن. 158
5-3 ترتیب قیمتگذاری عین کلی.. 159
5-4 دادخواهی جداگانه برای دریافت خسارت از دادباخته. 160
6- توقیف مال منقول مستقر در محل سکونت یا محل کار دادباخته. 161
6-1 راهکار قانونی در شناسایی صاحب مال. 161
6-2 تسری حکم به محل کار شخصی و اداری.. 162
6-3 تسری حکم به همسر و اعضای خانواده 163
6-4 تسری حکم به هر دو دادباخته مرد یا زن. 163
6-5 نقش عرف در تشخیص صاحب مال موجود در منزل و محل کار. 163
6-6 فاصله حکم قانونگذار با فرهنگ رو به دگرگونی و ترقی.. 164
6-7 بیتاثیری عنصر استفاده از مال در تعلق آن به استفادهکننده 164
6-8 بینیازی از دیدگاه کارشناس در شناسایی صاحب مال. 164
7- توقیف مال منقول در تصرف دیگری.. 165
7-1 مبانی بحث... 166
7-1-1 «تصرف» و «متصرف» 166
7-1-2 تعارض بین تصرف و دیگر ادله اثبات... 167
7-2 دخالت ارادی ثالث در فرآیند توقیف... 169
7-2-1 تسلیم عین محکومبه. 170
7-2-2 انجام عمل موضوع حکم از سوی شخص ثالث... 171
7-2-3 معرفی مال برای توقیف و اجرای حکم. 172
7-2-4 آثار و نتایج حاصل از دخالت ارادی ثالث... 172
7-2-5 دخالت ارادی ثالث در معرفی مال و قیاس با رهن مستعار. 175
7-3 دخالت غیرارادی ثالث در توقیف مال. 178
7-3-1 واکنش ثالث برابر دستور توقیف مال منقول تحت تصرف... 179
7-3-2 پیامد خلاف واقع بودن ادعای متصرف... 182
7-3-2-1 دادگاه صالح در رسیدگی به دعوای مطالبه خسارت علیه متصرف... 184
7-3-2-2 توصیف خواسته در دعوای علیه متصرف... 184
7-3-2-3 خواندگان دعوای مطالبه خسارت... 185
7-3-2-4 حدود مسئولیت متصرف یا دیگران بابت اتلاف مال. 186
7-3-3 اثر مسئولیت ثالث متصرف مال بر مسئولیت دادباخته. 188
7-3-4 ابلاغ مراتب توقیف مال و طلب دادباخته به ثالث... 189
7-3-5 ابلاغ مراتب توقیف مال و طلب نزد ثالث به دادباخته. 191
7-3-6 مسئولیت ثالث دارنده مال و طلب دادباخته. 194
7-3-6-1 پیروی از دستور دادورز. 194
7-3-6-2 خودداری از سپردن مال به دادباخته و دادبرده 196
7-3-6-3 گزارش رخدادها و حساب ایام تصدی به دادورز. 198
7-3-6-4 تسلیم مال به دادورز. 200
7-3-6-5 پیامد تخلف شخص ثالث از مسئولیت قانونی.. 203
7-3-6-5-1 ید امانی یا ید ضمانی شخص ثالث؟. 204
7-3-6-5-2 نتایج ناهمگون برآمده از تخلفات گوناگون ثالث... 206
7-3-6-5-3 طرح دعوای مطالبه خسارت علیه شخص ثالث... 208
7-3-6-5-4 طرح دعوای کیفری علیه شخص ثالث... 211
7-3-6-5-5 پیوند تنگاتنگ مسئولیت ثالث با متن بازداشتنامه. 211
7-3-6-5-6 دعوای ثالث علیه اطراف اجرا 212
7-3-6-5-7 دعوای شخص ثالث علیه خریدار و اطراف اجرا 215
7-3-6-5-8 راههای رهایی ثالث از پیامد تخلف نسبت به مال بازداشت شده 216
7-3-6-5-9 نکات ظریف در بحث مسئولیت ثالث و پیامد تخلفات او. 217
8- توقیف حقوق و مزایای مستخدمین.. 219
8-1 عناصر کلیدی.. 220
8-1-1 مفهوم حقوق و مزایا 221
8-1-1-1 دریافتیهای در حکم حقوق و ناسازگار با تعریف حقوق.. 222
8-1-1-2 ضوابط مورد توجه در رابطه مستخدم و حقوق.. 223
8-1-2 مستخدمین؛ کارمندان، کارکنان و کارگران. 225
8-1-2-1 مستخدم. 225
8-1-2-2 کارمندان، کارکنان. 225
8-1-2-3 کارگران. 226
8-1-3 اداره، سازمان، موسسه، شرکت دولتی و... 226
8-1-3-1 اداره 227
8-1-3-2 سازمان. 227
8-1-3-3 موسسه. 228
8-1-3-4 شرکت... 229
8-1-3-5 شهرداری.. 230
8-1-3-6 بانک... 230
8-1-3-7 بنگاه خصوصی.. 231
8-2 میزان قابل بازداشت از حقوق و مزایای مستخدمین.. 232
8-2-1 مبانی پایداری بخش عمده حقوق و مزایا در برابر دستور بازداشت... 233
8-2-2 تاثیر متغیرها در تعدیل حکم بازداشت حقوق و مزایا 234
8-2-2-1 داشتن همسر یا فرزند. 234
8-2-2-2 بازنشسته. 235
8-2-2-3 نظامی در حال جنگ... 236
8-2-2-4 وظیفه بگیر. 237
8-2-2-5 مددجویان کمیته امداد و سازمان بهزیستی.. 238
8-2-2-6 مستمری بگیر. 239
8-3 نحوه محاسبه حقوق و مزایای قابل توقیف... 239
8-4 آیین و تشریفات کسر حقوق دادباخته. 243
8-5 برخورداری از معافیت اجرایی به شرط پایداری وضعیت... 245
8-6 آثار و نتایج قانونی مترتب بر توقیف حقوق و مزایا 246
8-6-1 موضع دادباخته در قامت مدعی برای برخورداری از تمهید اجرایی.. 246
8-6-2 بیتاثیری حکم ماده 96 ق.ا.ا.م در بازداشت مدنی دادباخته. 247
8-6-3 رفع توقیف از حقوق با پیدایی و بازداشت دیگر اموال دادباخته. 247
8-6-4 اعاده حقوق و مزایای بازداشت شده ناشی از دستور یا محاسبه نادرست... 248
8-6-5 پیامد مدنی رفتار نادرست مدیر یا مسئول مجری دستور بازداشت... 249
8-6-6 پیامد کیفری رفتار نادرست مدیر یا مسئول مجری دستور بازداشت... 250
8-6-7 برخورد حکم ماده 96 ق.ا.ا.م با حکم مستثنیات دین.. 251
8-6-8 پایداری حکم ماده 96 ق.ا.ا.م برابر اجرائیههای متعدد. 252
8-6-9 گسست حکم ماده 96 ق.ا.ا.م با دخالت ارادی ثالث... 253
8-6-10 گسست حکم ماده 96 ق.ا.ا.م در برابر توافق دو سوی اجرا 253
8-6-11 تمایز حقوق و مزایا از هر گونه درآمدها و دریافتها 254
مبحث پنجم - ترتیب توقیف مال غیرمنقول. 256
1- تعریف مال غیرمنقول و عناصر آن. 257
1-1 تعریف مال غیرمنقول. 258
1-2 عناصر مشخص در تعریف مال غیرمنقول. 259
2- گونههای اموال غیرمنقول. 259
2-1 مال غیرمنقول ذاتی.. 260
2-2 مال غیرمنقول اکتسابی.. 260
2-3 مال غیرمنقول عرفی.. 261
2-4 مال غیرمنقول تبعی.. 261
2-5 مال غیرمنقول حکمی.. 264
3- ملاحظات اجرایی در توقیف مال غیر منقول. 266
4- قواعد کلی در ترتیب توقیف مال غیرمنقول. 268
4-1 لزوم احراز مالکیت دادباخته یا ثالث پیشنهاد دهنده 268
4-2 ترجیح اموال دیگر بر مال غیرمنقول. 269
4-3 استقلال عین مال غیرمنقول از منافع آن. 270
4-4 تسری دستور بازداشت بر هر مال غیرمنقول. 270
5- آثار و نتایج عملی در جداسازی اموال منقول و غیرمنقول. 271
5-1 منع مالکیت اتباع بیگانه بر مال غیرمنقول. 271
5-2 شیوه رسیدگی دوگانه در شکایت نسبت به توقیف اموال منقول و غیرمنقول.. 272
5-3 صورتبرداری، ارزیابی و طرز نگهداری متفاوت نسبت به اموال منقول و غیرمنقول.. 272
5-4 پیوستگی و جدایی عین از منفعت... 273
5-5 حقوق خاص وارد بر مال غیرمنقول. 274
5-6 تشخیص مالکیت صاحب مال و ترتیب انتقال. 274
5-7 تشریفاتی بودن جریان توقیف و رفع توقیف از مال غیرمنقول. 275
6- آیین بازداشت اموال غیرمنقول دارای سابقه ثبت... 277
6-1 ثبت رسمی ملک؛ بهترین نشانه بر مالکیت... 278
6-2 تشریفات ثبت ملک در دفتر املاک واحد ثبتی.. 280
6-3 اظهارنامه ثبتی و قابلیت بازداشت ملک موضوع آن. 282
6-3-1 ماهیت اظهارنامه ثبتی.. 282
6-3-2 مستندات و مدارک لازم برای تنظیم اظهارنامه ثبتی.. 283
6-3-3 اعتبار قانونی اظهارنامه ثبتی.. 284
6-3-4 انتقال ملک موضوع اظهارنامه ثبتی به دیگری.. 285
6-4 ارزش ثبتی و اجرایی؛ قباله، کهنه قباله، بنچاق، اسناد نسقی، وکالتنامه و مبایعه نامه. 285
6-4-1 قباله و کهنه قباله. 286
6-4-2 سند بنچاق.. 286
6-4-3 سند نسقی.. 287
6-4-4 اسناد وکالت و مبایعهنامه. 288
6-4-5 ترتیب بازداشت اجرایی نسبت به اسناد مزبور. 290
6-5 فرآیند عملی بازداشت مال غیرمنقول ثبت شده 290
6-5-1 معرفی مال غیرمنقول دارای سابقه ثبت به دایره اجرا 291
6-5-2 بیان مبلغ بازداشت از میزان ارزش مال غیرمنقول. 291
6-5-3 تکالیف دادورز پس از معرفی مال غیرمنقول ثبت شده برای بازداشت... 293
6-5-3-1 بررسی اولیه مدارک درخواست توقیف... 293
6-5-3-2 ابلاغ همزمان مراتب بازداشت به طرفین اجرا و اداره ثبت... 294
6-5-3-3 اعطای نیابت اجرا برای بازداشت... 295
6-5-4 تکالیف اداره ثبت در بازداشت مال غیرمنقول ثبت شده 296
6-5-4-1 جریان اداری در اجرای دستور بازداشت دادورز. 296
6-5-4-2 بازتاب مراتب بازداشت در دفتر املاک یا دفتر بازداشتی.. 297
6-5-4-3 بازداشت ملک به تقاضای انتقالگیرنده 297
6-5-4-4 مراعات حقوق اشخاص ثالث... 298
6-5-4-5 مسئولیت کیفری و مدنی خودداری از اجرای دستور بازداشت... 298
6-5-5 موانع پیش روی اداره ثبت در بازداشت ملک... 298
6-5-5-1 فقدان مالکیت دادباخته یا ثالث معرفی کننده ملک... 298
6-5-5-2 تصمیم قطعی مرجع صالح دایر بر ملی بودن ملک... 299
6-5-5-3 صدور حکم قطعی دایر بر موات بودن ملک... 300
6-5-5-4 اجرای طرح دولتی و شهرداری نسبت به ملک... 300
6-5-5-5 فقدان مالکیت کامل دادباخته بر ملک... 301
6-5-5-6 انتقال ملک از سوی دادباخته. 302
6-5-5-7 استعلام دادگاه راجعبه وضعیت ملک در پرتو رسیدگی به دعوای مالکیت..... 303
6-5-5-8 نادرست و بیوجه بودن بازداشت ملک بنا به تصمیم اداری.. 306
6-6 آثار قانونی مترتب بر بازداشت مال غیرمنقول ثبت شده 307
6-6-1 بطلان هرگونه نقل و انتقال مال غیرمنقول بازداشت شده 308
6-6-2 غیر نافذ بودن انعقاد قرارداد و ایجاد تعهد به زیان بازداشت کننده 309
6-6-3 پیدایی حق تقدم برای بازداشت کننده 310
6-6-4 نظارت مسئولانه دادورز. 310
6-6-5 پایداری علقه مالکیت دادباخته. 310
6-6-6 انتقال مال بازداشت شده پس از صدور دستور بازداشت و پیش از اقدام واحد ثبت..... 312
7- ترتیب توقیف مال غیرمنقول ثبت نشده 313
7-1 اصل امکان توقیف مال غیرمنقول ثبت نشده 314
7-2 ضوابط قانونی برای بازداشت مال غیرمنقول ثبت نشده 316
7-2-1 تصرف مالکانه. 316
7-2-2 وجود احکام قضایی قطعی.. 318
7-2-3 تعارض بین تصرف مالکانه و حکم قطعی.. 320
7-3 شواهد و قرائن مفید تصرف مالکانه. 321
7-4 بررسی امکان بازداشت ملک ثبت نشده مشمول مناقشه حقوقی.. 322
7-5 شیوه عمل دادورز در بازداشت مال غیرمنقول ثبت نشده 323
7-6 بازداشت ملک ثبت شده بنام دیگری اما در تصرف مالکانه دادباخته. 325
7-7 بازداشت منافع مال غیرمنقول. 327
7-7-1 تعریف منافع و گوناگونی آن. 327
7-7-2 اصل امکان بازداشت منافع و استقلال آن از عین مال. 328
7-7-3 ضوابط و شرایط بازداشت منافع. 329
7-7-3-1 معرفی منافع مال از سوی طرفین اجرا یا شخص ثالث... 330
7-7-3-2 برابری عوائد یک ساله مال با محکومبه و هزینههای اجرا 330
7-7-3-3 لزوم تشخیص دادگاه 331
7-7-3-4 اعلام مراتب توقیف منافع به اداره ثبت محل.. 332
7-7-3-5 سرعت در فرآیند بازداشت منافع. 333
7-7-4 بازداشت عواید یکساله و محاسبه خسارت تاخیر تادیه. 335
5-7-7 ترتیب بازداشت نمونههای شایع از منافع. 336
7-7-5-1 بازداشت دارو و محصولات پزشکی.. 336
7-7-5-2 بازداشت مواد غذایی و محصولات لبنی.. 337
7-7-5-3 بازداشت عواید مال غیرمنقول. 338
7-7-5-3-1 بازداشت محصول املاک و باغها 338
7-7-5-3-2 بازداشت عواید یکساله مال غیرمنقول. 340
7-7-5-3-3 بازداشت اجور. 340
7-7-5-3-4 بازداشت فرآوردههای صنعتی.. 341
فصل دوم - موانع و آثار بازداشت اموال. 345
مبحث نخست- موانع و محدودیتهای توقیف... 345
1- موانع مطلق بازداشت... 347
1-1 اموال عمومی و دولتی.. 349
1-1-1 اموال عمومی.. 349
1-1-2 اموال دولتی.. 351
1-1-2-1 مفهوم دولت و ساختار آن. 351
1-1-2-2 گونههای اموال دولتی.. 353
1-1-3 اموال عمومی در اختیار شهرداری.. 355
1-2 اموال مشمول وقف... 356
1-2-1 اثر وقف بر وضع حقوقی عین موقوفه. 357
1-2-2 اثر وقف بر بازداشت اجرایی عین و منافع. 358
1-2-3 بررسی معرفی عین موقوفه برای بازداشت و انتظار تا امکان آن. 358
1-3 اموال در اختیار دولتها و مامورین سیاسی خارجی.. 359
1-3-1 خاستگاه مصونیت اجرایی.. 360
1-3-2 اشخاص و اموال برخوردار از مصونیت اجرایی.. 362
1-3-3 استثناء بر دامنه اموال مصون از بازداشت... 363
1-4 اموال خاص و برخی نمونهها از اموال مشمول مستثنیات دین.. 364
1-4-1 اثاثیه مورد نیاز زندگی.. 365
1-4-2 آذوقه موجود و به قدر نیاز. 365
1-4-3 دیگر نمونههای مستثنیات دین.. 366
1-4-4 اموال خاص غیرقابل بازداشت... 366
1-4-4-1 یارانه نقدی.. 366
1-4-4-2 وام ازدواج.. 367
1-4-4-3 کتاب نفیس و شیء ارزشمند به یادگار مانده از گذشته. 368
1-4-4-4 حیوان خانگی.. 368
1-5 اموال ناشی از مناسبات نامشروع و مخالف با نظم عمومی و اخلاق حسنه. 369
1-5-1 اموال ناشی از عقود فاسد. 369
1-5-2 اموال ناشی از نقض هنجارهای کیفری.. 371
1-5-3 مال تحت بازداشت... 372
1-5-4 کالای قاچاق، ممنوعالورود و ممنوعالصدور. 374
1-5-5 اموال و دارایی مغایر با نظم عمومی و اخلاق حسنه. 376
1-6 شمول مرور زمان اجرا 377
1-7 بازداشت سهم دادباخته از محل اندوختههای شرکت... 378
1-7-1 انواع اندوخته و احکام آنها 378
1-7-2 اندوخته قانونی یا اجباری.. 379
1-7-3 اندوختههای اختیاری.. 380
2- موانع نسبی بازداشت... 381
2-1 پارهای از اموال و دارایی در تعلق شهرداریها 381
2-1-1 مبنای قانونی محدودیت در بازداشت اموال متعلق به شهرداری.. 382
2-1-2 وضع ویژه و استثنایی در منع بازداشت اموال متعلق به شهرداری.. 382
2-2 اموال فاسد شدنی و اموالی که نگهداری آنها نیازمند هزینه سنگین است... 384
2-2-1 اموال در معرض تباهی.. 385
2-2-2 اموالی که هزینه نگهداری آن نامتعارف است. 385
2-3 برخی نمونههای مستثنیات دین.. 387
2-3-1 مسکن مورد نیاز عرفی دادباخته. 388
2-3-1-1 مسکن دارای ارزش مازاد بر شان و نیاز عرفی دادباخته. 389
2-3-1-2 تبدیل مسکن به مال فاقد وصف مستثنیات دین.. 389
2-3-1-3 تبدیل تصنعی مال دریافتی به مسکن مورد نیاز. 390
2-3-2 اثاثیه مورد نیاز زندگی.. 391
2-3-2-1 تعدد وسایل مورد نیاز. 392
2-3-2-2 نابرابری اثاثیه زندگی با نیاز عرفی دادباخته. 392
2-3-2-3 تبدیل اثاثیه زندگی به عوض قابل بازداشت... 393
2-3-2-4 تبدیل مزورانه منشاء محکومبه به اثاثیه زندگی.. 393
2-3-3 کتب و ابزار علمی و پژوهشی.. 393
2-3-4 وسایل و ابزار کار مورد نیاز دادباخته. 395
2-3-5 تلفن مورد نیاز دادباخته. 397
2-3-6 مبلغ ودیعه، رهن و قرضالحسنه پرداختی به موجر. 398
2-3-7 دیگر اموال مشمول موانع نسبی بازداشت... 399
2-3-7-1 عین محکومبه تحت تصرف ثالث و مورد ادعای مالکیت او. 399
2-3-7-2 مال منقول تحت تصرف ثالث... 400
2-3-7-3 اظهار حق شخص ثالث نسبت به مال توقیف شده 400
2-3-7-4 اختلاف و اشکالات در جریان اجرای حکم. 401
2-3-7-5 عرصه و اعیان پیشفروش شده و وجوه وصول شده بابت آن. 401
2-3-7-6 حداقل مزد کارگر مشمول دین به کارفرما 402
2-3-7-7 برخی اموال تاجر ورشکسته. 402
مبحث دوم- بازداشت برخی اموال با ویژگیهای خاص.... 402
1- توقیف ارز. 403
1-1 اصل قابلیت بازداشت ارز. 403
1-2 ملاحظات سیاسی و اقتصادی موجب محدودیت در توقیف ارز. 404
1-3 مقررات محدودکننده دستیابی به ارز و معامله نسبت به آن. 405
1-4 ملاحظات دادرسی و اجرایی در توقیف ارز. 406
2- توقیف ارز دیجیتال و رمز ارز. 410
2-1 شناسایی رمز ارز و گونههای آن. 412
2-2 تاریخچه رمزارز و ماهیت آن. 412
2-3 واژگان و مفاهیم مرتبط.. 413
2-3-1 کیف پول ارز دیجیتال. 414
2-3-2 صرافی ارز دیجیتال. 414
2-3-3 فناوری دفتر کل توزیع شده 414
2-3-4 داده رقومی (دیجیتالی) 414
2-3-5 ارزش رقومي (ديجيتالي) 415
2-3-6 رمزدارايي.. 415
2-3-7 استخراج رمزدارايي.. 415
2-4 بررسی مقررات تطبیقی ناظر بر ارزهای دیجیتال و رمزارزها 415
2-4-1 ارزهای دیجیتال و رمزارز در نظام حقوقی ایالات متحده آمریکا 416
2-4-2 ارز دیجیتال و رمزارز در نظام حقوقی انگلستان. 417
2-4-3 ارز دیجیتال و رمزارز در نظام حقوقی دیگر کشورها و مناطق.. 419
2-5 وضعیت ارز دیجیتال و رمز ارزها در نظام حقوقی و رویه قضایی ایران. 420
2-5-1 وضعیت حقوقی ارزهای دیجیتال و رمزارزها در دامنه مقررات تقنینی و فروتقنینی... 421
2-5-2 ضبط و توقیف رمزارز و ارز دیجیتال در فرآیند کیفری.. 422
2-5-3 توقیف ارز دیجیتال و رمز ارز در دامنه اجرای حکم مدنی.. 422
2-5-4 وضعیت معامله ارزهای دیجیتال و رمزارز در رویه قضایی.. 425
2-6 فرآیندهای اجرا در مسیر شناسایی، بازداشت و برداشت ارز دیجیتال و رمزارز. 427
2-6-1 آیین شناسایی و معرفی برای بازداشت... 428
2-6-2 بازداشت و حفاظت از رمزارز و ارز دیجیتال. 428
2-6-3 ارزیابی رمزارز و ارز دیجیتال. 429
2-6-4 فرآیند فروش رمزارز و ارز دیجیتال و تصاحب آن از سوی دادبرده 430
3- بازداشت حق کسب و پیشه یا تجارت و سرقفلی.. 430
3-1 سیر تحول قانونی سرقفلی و حق کسب و پیشه. 431
3-2 تمایز بین حق سرقفلی و حق کسب و پیشه یا تجارت... 433
3-3 پوشش و جداسازی دو حق کسب و پیشه با سرقفلی در یک رابطه. 436
3-4 بررسی امکان بازداشت حق کسب و پیشه یا تجارت و حق سرقفلی.. 438
3-4-1 بازداشت حق کسب و پیشه یا تجارت... 439
3-4-1-1 دیدگاههای مخالف با بازداشت حق کسب و پیشه یا تجارت... 439
3-4-1-2 دیدگاههای موافق با بازداشت حق کسب و پیشه. 440
3-4-1-3 ترتیب بازداشت و انتقال حق کسب و پیشه یا تجارت... 441
3-4-1-3-1 معرفی حق کسب و پیشه از سوی موجر. 441
3-4-1-3-2 بازداشت حق کسب و پیشه یا تجارت با توافق دو سوی اجرا 442
3-4-1-3-3 بازداشت حق کسب و پیشه یا تجارت با انتقال قضایی.. 443
3-4-1-3-4 بازداشت حق کسب و پیشه یا تجارت مبتنی بر سند رسمی.. 445
3-4-1-3-5 بازداشت حق کسب و پیشه یا تجارت مبتنی بر سند عادی.. 446
3-4-1-4 ترتیب فروش و واگذاری حق کسب و پیشه بازداشت شده 447
3-4-2 بازداشت حق سرقفلی.. 448
3-4-2-1 پیدایی حق سرقفلی برای مستاجر. 450
3-4-2-2 ترتیب و آیین بازداشت سرقفلی.. 450
3-4-2-2-1 توقیف حق سرقفلی موضوع مواد 7 و 8 قانون مصوب 1376. 450
3-4-2-2-2 حق سرقفلی موضوع ماده 6 قانون مصوب 1376. 451
3-4-2-2-3 تاثیر دلیل مالکیت در ترتیب بازداشت سرقفلی.. 452
3-4-2-3 توقیف سرقفلی در نظام اجرایی ثبت... 453
4- بازداشت حقوق دادباخته در شرکتهای تجاری.. 454
4-1 واژگان و مفاهیم. 456
4-1-1 سهم شریک... 456
4-1-2 ورقه سهم. 457
4-1-3 گواهینامه موقت سهم. 457
4-1-4 سهمالشرکه. 458
4-1-5 سهم بینام. 459
4-1-6 سهم بانام. 459
4-1-7 سهم ممتاز. 460
4-1-8 آورده شریک... 461
4-2 بازداشت حقوق دادباخته در شرکتهای سهامی.. 462
4-2-1 ترتیب بازداشت سهم بینام. 462
4-2-2 ترتیب بازداشت سهم بانام. 463
4-2-3 ترتیب بازداشت سهام ممتاز. 465
4-2-4 ترتیب بازداشت گواهینامه موقت سهم. 466
4-2-5 ارزش اسمی و ارزش تجارتی سهم. 466
4-2-6 ترتیب بازداشت حقوق ناشی از اوراق قرضه. 467
4-2-7 دادخواهی علیه شرکای شرکت برای رسیدن به محکومبه بر پایه «قاعده خرق حجاب شخصیت حقوقی» 468
4-3 بازداشت حقوق دادباخته در شرکت تضامنی.. 471
4-3-1 مسئولیت تضامنی شرکا 471
4-3-2 غیرقابل انتقال بودن سهمالشرکه. 473
4-3-3 بررسی امکان بازداشت سهمالشرکه در شرکت تضامنی.. 474
4-3-4 بررسی جریان واگذاری و فروش سهمالشرکه در شرکت تضامنی.. 475
4-3-5 وضعیت حقوقی و اجرایی دادبرده پس از بازداشت سهمالشرکه. 476
4-3-6 منع بازداشت دارایی شرکت تضامنی بابت دین شرکا 477
4-3-7 دعوای انحلال شرکت تضامنی از سوی دادبرده 478
4-4 بازداشت حقوق دادباخته در شرکت با مسئولیت محدود. 480
4-4-1 شرایط قانونی تشکیل شرکت با مسئولیت محدود. 480
4-4-2 حدود مسئولیت شرکا در شرکت با مسئولیت محدود 481
4-4-3 امکان بازداشت سهمالشرکه شریک دادباخته. 481
4-4-4 ترتیب بازداشت و فروش سهمالشرکه شریک دادباخته. 482
4-4-5 پیامد قانونی بازداشت سهمالشرکه. 483
4-5 بازداشت حقوق شریک در شرکت مختلط سهامی.. 484
4-5-1 شکلگیری شرکت مختلط سهامی.. 484
4-5-2 ترتیب بازداشت حصه و دارایی شرکای ضامن و سهامی در شرکت مختلط سهامی... 485
4-5-2-1 ترتیب بازداشت سهمالشرکه شریک ضامن در شرکت مختلط سهامی.. 485
4-5-2-2 ترتیب بازداشت سهم شریک سهامی در شرکت مختلط سهامی.. 486
4-6 بازداشت حقوق شریک در شرکت مختلط غیرسهامی.. 487
4-6-1 جریان شکلگیری شرکت مختلط غیرسهامی.. 487
4-6-2 ترتیب بازداشت سهمالشرکه شرکای ضامن و با مسئولیت محدود. 488
4-6-2-1 ترتیب بازداشت سهمالشرکه شریک ضامن در شرکت مختلط غیرسهامی.. 489
4-6-2-2 ترتیب بازداشت سهمالشرکه شریک با مسئولیت محدود در شرکت مختلط غیرسهامی.. 489
4-7 بازداشت حقوق شریک در شرکت نسبی.. 490
4-7-1 شکلگیری شرکت نسبی.. 491
4-7-2 ترتیب بازداشت سهمالشرکه شریک در شرکت نسبی.. 492
4-7-3 واگذاری سهمالشرکه بازداشت شده در شرکت نسبی.. 492
4-8 ادغام شرکت دادباخته در شرکت دیگر. 493
4-9 بازداشت حقوق شریک در شرکت تعاونی.. 494
4-9-1 شناسایی شرکت تعاونی و تبیین اهمیت آن. 495
4-9-2 حقوق اعضای شرکت تعاونی و نحوه بهرهمندی از آن. 496
4-9-3 ترتیب بازداشت سود و برگشتی عضو شرکت تعاونی 498
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه: 499
4-9-4 واگذاری سهم توقیف شده عضو شرکت تعاونی.. 501
4-10 بازداشت دیگر حقوق دادباخته مرتبط با شرکت... 502
4-10-1 بازداشت منافع دادباخته در شرکت... 502
4-10-2 بازداشت سهام عدالت... 504
4-10-3 بازداشت اوراق بهادار. 505
4-10-4 بازداشت سهام بورسی.. 506
4-10-5 بازداشت سهم در شرکت مدنی.. 507
5- بازداشت حقوق و منافع در دامنه مالکیت فکری و معنوی.. 511
5-1 بازداشت حقوق ناشی از مالکیت علمی، ادبی و هنری.. 513
5-2 بازداشت حق مخترع. 515
5-3 بازداشت نام، علائم تجاری و خدماتی.. 518
5-3-1 بازشناسی علامت تجاری از اصطلاحات مشابه. 519
5-3-2 ترتیب بازداشت نام و علامت تجاری و علامت خدماتی.. 520
5-3-3 فرآیند واگذاری علامت تجاری و علامت خدماتی.. 521
5-3-4 امکانسنجی وادار ساختن دادباخته به بهرهمندی از حق مالکیت فکری و معنوی... 522
6- بازداشت وجه اسناد بانکی و تجاری.. 523
6-1 بازداشت وجه ضمانتنامه. 524
6-2 بازداشت وجه اعتبارات اسنادی.. 527
6-3 بازداشت وجه چک... 530
6-3-1 بازداشت وجه چک تضمین شده 531
6-3-2 بازداشت وجه چک مسافرتی.. 532
6-3-3 تحولات تقنینی در مسیر تضمین مناسبات مبتنی بر چک... 532
6-3-4 استناد دادبرده به وجه چک به عنوان مال دادباخته. 534
6-3-4-1 مالکیت معلق بر وجه چک صیادی در فاصله صدور تا سررسید. 535
6-3-4-2 بازداشت وجه چک به عنوان مال صادرکننده چک... 536
6-3-4-3 بازداشت وجه چک به عنوان مال دارنده چک... 537
6-3-4-4 بازداشت وجه چک صیادی به عنوان مال انتقالگیرنده به موجب ظهرنویسی... 538
6-3-4-5 هماندیشی و همکاری صادرکننده و دارنده چک به زیان دادبرده 538
7- ترتیب ویژه در بازداشت دیگر اموال. 539
7-1 بازداشت کشتی.. 539
7-1-1 مالکیت بر کشتی و واگذاری آن. 540
7-1-2 ترتیب بازداشت اجرایی کشتی.. 541
7-2 بازداشت هواپیما 542
7-2-1 ملاحظات اجرایی در بازداشت هواپیما 543
7-2-2 گونههای توقیف تامینی هواپیما 544
7-2-3 ترتیب بازداشت اجرایی هواپیما از سوی بستانکار. 547
7-3 بازداشت هالوگرام. 548
7-3-1 ماهیت حقوقی هالوگرام. 548
7-3-2 جریان پیدایی و رواج هالوگرام. 549
7-3-3 تشریفات صدور هالوگرام از طریق شرکتهای کارگزار. 549
7-3-4 ترتیب توقیف و مزایده هالوگرام. 550
7-4 توقیف کالای موجود در اماکن گمرکی.. 550
7-4-1 اماکن گمرکی.. 551
7-4-2 آیین ورود کالا به اماکن گمرکی و ثبت و ضبط آن. 551
7-4-3 منع بازداشت کالاهای ممنوع موجود در اماکن گمرکی.. 552
7-4-4 سرنوشت کالای توقیف شده در اماکن گمرکی.. 553
7-5 بازداشت ماترک.. 554
7-5-1 مالکیت وراث بر ترکه. 554
7-5-2 حقوق و دارایی خارج از ترکه. 555
7-5-3 ترتیب بازداشت ترکه بابت دیون شخصی متوفی.. 556
7-5-4 رخدادهای اثرگذار بر بازداشت ترکه. 557
7-6 بازداشت پروانه، گواهینامه و مجوز شغلی.. 558
7-6-1 دستهبندی پروانهها و مجوزها از حیث امکان بازداشت... 559
7-6-2 شرط بازداشت پروانه، گواهینامه و مجوز شغلی.. 559
7-6-3 ترتیب بازداشت گواهینامه، پروانه و مجوز شغلی.. 560
7-6-4 ترتیب واگذاری پروانه و مجوز شغلی.. 561
7-6-5 بازداشت و واگذاری اسناد افتخار شخصی.. 561
مبحث سوم - آثار و پیامدهای حقوقی بازداشت... 562
1- آثار و پیامدهای بازداشت مال نسبت به حاکمیت (دولت) 563
1-1 احترام به حقوق بازداشتکننده از سوی مراجع دولتی.. 563
1-2 تعامل هماهنگ مراجع دولتی به منظور تحقق نتایج بازداشت... 564
1-3 نپذیرفتن دعوای مخالف حق بازداشتکننده 565
1-4 رعایت حق تقدم بازداشتکننده 565
1-5 تمهید ضمانت اجرای روشن در حفظ اعتبار دستور بازداشت... 566
2- آثار و پیامدهای بازداشت مال نسبت به دادباخته. 567
2-1 منع دخالت مغایر با حقوق بازداشتکننده در مال بازداشتشده 568
2-2 منع تصرف مغایر با حقوق بازداشتکننده 570
2-3 پیروی از دستور و صلاحدید دادورز. 571
2-4 نگهداری و تسلیم مال بازداشتشده 571
2-5 برهم زدن آثار بازداشت و سلطه دوباره بر مال بازداشت شده 572
2-5-1 درخواست تبدیل مال بازداشتشده و پذیرش آن. 572
2-5-2 توافق با دادبرده در رفع بازداشت از مال. 573
2-5-3 دخالت و همکاری ثالث... 573
2-5-4 پرداخت محکومبه. 574
2-5-5 استرداد مال پس از ناکامی دادبرده از فرآیند مزایده 574
2-5-6 تنظیم قرارداد با دادورز در فروش مال. 576
3- آثار و پیامدهای بازداشت مال نسبت به دادبرده 577
3-1 پیامدهای خوشایند بازداشت برای دادبرده 578
3-1-1 موقعیت برتر و قدرت چانهزنی.. 578
3-1-2 تثبیت حق تقدم در بهرهبرداری از مال بازداشت شده 579
3-1-3 جستجو در دیگر اموال دادباخته. 580
3-1-4 ایجاد حق عینی تبعی در مخالفت با تصرفات مغایر بازداشت دادباخته. 580
3-2 محدودیتهای ناشی از بازداشت مال برای دادباخته. 581
3-2-1 عدم امکان شناسایی و بازداشت دیگر اموال دادباخته. 581
3-2-2 از دست دادن فرصت بازداشت مدنی دادباخته. 582
4- آثار و پیامدهای بازداشت مال نسبت به اشخاص ثالث... 582
4-1 شخص ثالث به عنوان مرجع و نهاد متبوع دادباخته. 583
4-2 شخص ثالث در اختیار دارنده مال. 583
4-3 شخص ثالث بدهکار یا متعهد برابر دادباخته. 583
4-4 شخص ثالث به عنوان حافظ مال. 583
4-5 شخص ثالث به عنوان ارزیاب... 584
4-6 شخص ثالث در قامت طرف قرارداد و مناسبت حقوقی با دادباخته. 584
4-7 شخص ثالث در قامت دیگر بستانکاران تامینی و اجرایی.. 584
5- آثار و پیامد بازداشت بر وضعیت مال بازداشت شده 585
5-1 اثر بازداشت بر تعهدات و تصرفات غیرناقل مالک... 586
5-1-1 تعهدات و تصرفات غیرناقل مخالف حق بازداشت... 587
5-1-2 تعهدات و تصرفات غیرناقل بیتاثیر بر حق بازداشت... 588
5-1-3 بازتاب تعهدات و تصرفات غیرناقل مالک در رویه قضایی.. 589
5-2 اثر بازداشت بر تعهدات و تصرفات ناقل صاحب مال. 591
5-2-1 دیدگاههای گوناگون پیرامون وضعیت حقوقی تصرفات ناقل بر مال بازداشت شده 591
5-2-1-1 بطلان تصرفات ناقل در مال بازداشت شده 592
5-2-1-2 عدم نفوذ تصرفات ناقل در مال بازداشت شده 593
5-2-1-3 صحت انتقال مال بازداشت شده 596
5-2-2 رویارویی حکم ناظر بر انتقال مال بازداشت شده با احکام ناظر بر نهادهای همسان.. 596
5-2-2-1 پیامد حقوقی معامله به مال غیر. 597
5-2-2-2 پیامد حقوقی تصرفات ناقل راهن بر عین مرهونه. 597
5-2-2-3 تجزیهپذیری دین و امکان آزادی بخشی از وثایق.. 598
5-2-2-4 پیامد حقوقی فروش کشتی موضوع رهن.. 599
5-2-2-5 پیامد حقوقی تصرفات ناقل وارثان در ترکه پیش از ادای دین.. 599
6- تحلیل حقوقی دیدگاه عدم نفوذ مراعی.. 600
6-1 مفهوم عدم نفوذ مراعی.. 601
6-2 برابری وضع حقوقی وارد بر معامله نسبت به مال بازداشت شده با نظریه عدم نفوذ مراعی.. 602
6-2-1 هماهنگی نظریه عدم نفوذ مراعی با معامله بر مال بازداشت شده در مبنای ظهور. 603
6-2-2 هماهنگی نظریه عدم نفوذ مراعی با معامله نسبت به مال بازداشت شده در نتایج و آثار. 603
6-3 بازتاب دیدگاه عدم نفوذ مراعی در رویه قضایی.. 604
7- تکلیف انتقالگیرنده مال بازداشت شده 606
7-1 انتقال مال پیش از بازداشت اجرایی.. 607
7-2 انتقال پس از بازداشت اجرایی.. 608
7-3 دعوای بطلان جریان بازداشت اجرایی.. 608
7-4 دعوای الزام به تنظیم سند رسمی انتقال مال بازداشت شده 608
فصل سوم - آیین بازداشت اموال در حقوق تطبیقی.. 611
مبحث نخست - فرآیند بازداشت اموال در سیستم اجرای احکام مدنی فرانسه. 612
1- سیر تاریخی مقررات اجرا 612
2- اصلاح مربوط به مقررات اجرا در دو متن و فرمان مهم. 613
3- کنشگران در قلمرو اجرا 613
3-1 مباشرین اجرا 613
3-1-1 قاضی اجرا 613
3-1-2 مامورین ابلاغ و اجرا 614
3-1-2-1 وظایف انحصاری.. 614
3-1-2-2 وظایف غیر انحصاری.. 615
3-1-2-3 امتیازات ویژه 615
3-2 طرفین اصلی.. 616
3-2-1 بستانکار. 616
3-2-2 مدیون و جانشینان او. 616
4- جریان اجرا 617
4-1 عنوان اجرایی بستانکار. 617
4-2 اموال غیرقابل توقیف... 617
5- ترتیبات اجرایی قهری.. 619
5-1 ترتیبات اجرایی نسبت به اموال منقول. 619
5-1-1 ترتیبات اجرایی نسبت به اموال منقول غیرمادی.. 619
5-1-1-1 توقیف طلب... 619
5-1-1-2 توقیف حساب بانکی.. 620
5-1-1-2-1 پیامد توقیف حساب بانکی.. 620
5-1-1-2-2 اظهاریه شخص ثالث... 621
5-1-1-2-3 ابلاغ. 621
5-1-1-3 توقیف دستمزد. 621
5-1-1-3-1 شرایط توقیف دستمزد. 621
5-1-1-3-2 قابلیت بازداشت... 622
5-1-1-3-3 پیامد بازداشت دستمزد. 623
5-1-1-3-4 آیین دادرسی بازداشت دستمزد. 624
5-1-1-4 توقیف اوراق بهادار، اوراق قابل انتقال، حقوق صاحبان سهام (توقیف- فروش) 625
5-1-1-4-1 جریان و روند بازداشت... 625
5-1-1-4-2 نتیجه بازداشت... 626
5-1-2 ترتیبات اجرایی نسبت به اموال منقول مادی.. 626
5-1-2-1 مفهوم توقیف - فروش... 626
5-1-2-2 فرعیت توقیف - فروش... 627
5-1-2-3 تشریفات اولیه: محکومیت پرداخت... 627
5-1-2-4 توقیف- فروش (عملیات) 627
5-1-2-4-1 قواعد مشترک.. 628
5-1-2-4-2 عملیات توقیف نزد بدهکار. 629
5-1-2-4-3 عملیات توقیف نزد شخص ثالث متصرف... 629
5-2 ترتیبات اجرایی اموال غیرمنقول. 630
5-2-1 شرایط توقیف اموال غیرمنقول. 630
5-2-2 قواعد کلی توقیف اموال غیرمنقول. 631
5-2-2-1 طلب و عنوان اجرایی.. 631
5-2-2-2 قاعدهمندی عنوان اجرایی.. 632
5-2-2-3 نسبیت عنوان اجرایی.. 632
5-2-2-4 استثنائات وارد بر توقیف اموال غیرمنقول. 632
5-2-3 ویژگی اموال غیرمنقول موضوع توقیف... 633
5-2-3-1 اموال غیرمنقول ذاتی.. 633
5-2-3-2 اموال غیرمنقول تبعی.. 634
5-2-4 موانع توقیف اموال غیرمنقول. 634
5-2-4-1 مال غیرمنقول مشاع بین شرکا 634
5-2-4-2 سکونت خانواده در محل اسکان. 635
5-2-4-3 اصل تناسب بین میزان محکومبه و مال موضوع بازداشت... 635
5-2-4-4 بازداشت مال غیرمنقول به رهن گذاشته نشده 635
5-3 آیین دادرسی در بازداشت اموال غیرمنقول. 635
مبحث دوم - فرآیند بازداشت اموال در سیستم اجرای احکام مدنی انگلیس.... 636
1- روشهای گوناگون اجرا و عوامل اجرا 636
2- قواعد عمومی در بازداشت مال. 637
2-1 انتقال درخواست مطالبه به مرجع دیگر. 637
2-2 درخواست جلوگیری از اجرای حکم. 638
2-3 بدست آوردن اطلاعات از بدهکاران. 638
2-4 اجرا به وسیله ضبط اموال. 639
2-5 لزوم اخطار به بدهکار پیش از در اختیار گرفتن اموال. 640
3- موانع ضبط اموال. 640
4- نگهداری و مراقبت از اموال بازداشتی.. 641
4-1 محل نگهداری.. 641
4-2 قرارداد نگهداری اموال و تعهدات بدهکار. 642
5- توقیف مال بدهکار نزد شخص ثالث... 643
5-1 مرحله نخست؛ درخواست بدون ابلاغ. 643
5-2 مرحله دوم؛ صدور دستور توقیف بدهی و ابلاغ به ثالث و دادباخته. 644
5-3 توقیف پول (وجوه) درخور بازداشت... 644
5-4 پیامد دستور بازداشت... 645
5-5 رد درخواست توقیف بدهی شخص ثالث به دادباخته. 645
6- بازداشت درآمدها 646
6-1 نمونههای از درآمدهای درخور بازداشت... 646
6-2 جریان درخواست توقیف درآمد. 647
7- مستثنیات دین.. 648
8- دستور کسر کردن از اموال بدهکار. 649
مبحث سوم - فرآیند بازداشت اموال در سیستم اجرای احکام مدنی آلمان. 649
1- تشریفات اجرا 650
2- اجرای موقت... 651
3- اجرای اجباری.. 652
3-1 اجرای اجباری احکام مربوط به مطالبات پولی.. 652
3-2 اجرای اجباری در خصوص اموال منقول. 653
3-2-1 اجرای اجباری با توقیف اموال منقول. 653
3-2-2 مستثنیات توقیف اموال منقول. 665
4- ارزیابی اموال توقیف شده 656
5- فروش اموال منقول از طریق مزایده 656
6- توقیف فرعی.. 669
7- توقیف اموال در خصوص دعاوی و سایر حقوق مربوط به مالکیت... 659
8- توقیف طلب مالی با وثیقه رهنی.. 659
9- اجرای اجباری در خصوص اموال غیرمنقول. 660
فهرست تفصیلی عنوانها 672
پیوستها 685
1- نمایه قوانین و مقررات... 685
2- نمایه واژگان پرکاربرد
711
«مقدمه»
عملیات اجرای احکام مدنی را در چهره اجرای اجباری میتوان در دو قالب متمایز مشاهده کرد. در قالب کلی؛ اقدامات اجرایی از هنگام درخواست اجرا و صدور دستور اجرا تا پایان جریان اجرا را شامل میشود. مقررات اجرای احکام مدنی در سامانبخشی به این جریان همه قواعد، ترتیبات و اقدامات اجرایی را پیشبینی کرده و در قلمرو احکام مشخص درآورده است. در این فرآیند کلی: زمینهسازیها برای اجرای احکام، طواری وارد بر اجرا، حقوق آیینی دادبرده و دادباخته در بستر اجرا، پاسخ به پرسش و چالش اشخاص ثالث و شناسایی مال یا منبع لازم برای تامین محکومبه در جریان بازداشت و سپس نگهداری از مال بازداشتشده و هدایت آن به کانال فروش و در نهایت شیوه فروش و تصفیه محکومبه و حقوق دولت مدنظر و مورد عمل قرار میگیرد.
در قالب خاص؛ اجرای اجباری و قهری عملیات اجرا در فرآیند مهم بازداشت مال تجلی مییابد. در این جریان اقدامات مشخصی چون؛ توقیف مال و سپس فروش آن و استیفای محکومبه و حقوق دولت (اجرا) از این محل مورد عمل قرار میگیرد. تمام فرآیندها، آیینها، تشریفات و سازوکارهای اجرا به هدف رسیدن به این نتیجه آرمانی گردهم آمده است.
به حکایت پروندههای اجرایی، دادباخته در خیلی از نمونهها همان سرشت دوران دادرسی را نمایش میدهد. حاضر به پیروی از فرمان دادگاه و پایبندی به عهد و مسئولیت خویش نیست. از اینرو آیین و ترتیباتی که در مقررات آغازین اجرای احکام مدنی آمده از جمله؛ دعوت او به رعایت حق دادبرده و پرداخت مال و اجرای حکم به روش خودسر یا برقراری شیوه اجرای حکم، کمتر به نتیجه میانجامد و بیشتر احکام قطعی به روش قهری بر دادباخته وارد میگردد. اتخاذ این تدبیر اجرایی سزاوار شخصی است که حرمتی برای حق طرف مناقشه و نظر و رای دادگاه قائل نیست و فرصت اجرای اختیاری و مسالمتآمیز را نیز غنیمت نمیشمارد.
از سویی همه احکام قطعی و ماموریتهای دایره اجرا در مسیر توقیف مال قرار ندارد. شمار قابل توجهی از احکام در گونه غیرمالی جلوهگری میکند و ملازمهای با توقیف مال محکومعلیه ندارد. مانند: الزام به تنظیم سند، خلع ید، ایفای تعهدات قراردادی، تنظیم و تسنیق امور برآمده از الزام قراردادی یا قانونی و ..... در این وضعیت ممکن است ناکارآمدی در اجرا خود بستر دعوای تازهای را فراهم سازد که به امری مالی و توقیف در اجرا پیوند خورد. برای نمونه مطالبه زیان و خسارت ناشی از عدم اجرای تعهد که در بخش اجرا با موضوع بازداشت و برداشت مال دادباخته گره میخورد. اما به هر روی بیشتر احکام قطعی صورت مادی دارد و بیشتر آنها به فرآیند بازداشت مال و پرداخت از آن محل یا برداشت حاصل از فروش آن منجر میشود.
بیشتر رخدادهای حین اجرا و ساماندهی آیینهای برخورد با آنها در همین فرآیند توقیف دیده میشود. به این دلیل مهمترین و بیشترین احکام اجرایی، معطوف به جریان بازداشت مال است و میتوان این جریان را عصاره عملیات اجرایی دانست و کامروایی دادبرده و مامورین اجرا را در گذر از این رهگذر مهم جستجو کرد. قواعد و ترتیبات ویژهای برای این مرحله جعل و تعریف شده است. برای کنشگران در عرصه اجرا، پژوهشگران مشتاق به این شعبه حقوق و اشخاص درگیر در این مرحله آگاهی از پیچیدگی جریان بازداشت مال و قواعد حاکم بر آن، ضروری است. ایفای نقش نادرست یا ناتوانی در کاربرد قواعد بازداشت میتواند به درستی عملیات اجرا آسیب زند و موجب خسران دو سوی اجرا شود و حتا اگر جریان اجرا به سرانجام رسیده باشد، سیر قهقرایی پیش آورده و موجب بطلان اقدامات انجام یافته گردد (ماده 142 ق.ا.ا.م).
جریان مهم بازداشت اموال دارای احکام و قواعد ثابت و یکسانی است. گذشته از دو طیف مشخص اموال منقول و غیرمنقول با شمول قواعد و مقررات اجرایی کم و بیش ناهمگون، در دامنه این اموال نمونههایی فراوانی دیده میشود که تابع قواعد و ضوابط ویژه برای بازداشت است. در این آفرینه برای نخستین بار در میان پژوهشهای مرتبط به سراغ این اموال خاص میرویم. اموالی چون: رمزارز، حقوق بدست آمده از مالکیت فکری و هنری، هلوگرام شهرداری و همین طور برخی اموال را در ابعاد گستردهتر از آن چه مورد بررسی در پژوهشهای مشابه قرار گرفته، با قواعد بازداشت روبرو مینماییم. مانند: سهام شرکتها، ماترک، کشتی، هواپیما، حقوق و دستمزد و .... .
مطالب این جلد در سه فصل تنظیم شده و دنبال میگردد: در فصل نخست؛ کلیات، اصول حاکم بر توقیف مال، آیین و تشریفات قانونی بازداشت، ترتیب بازداشت اموال منقول، ترتیب بازداشت اموال غیرمنقول مورد بحث و بررسی قرار میگیرد.
در فصل دوم؛ موانع و محدودیتهای بازداشت اموال، آیین و ترتیب بازداشت اموال خاص و آثار و پیامدهای بازداشت اموال مورد بحث و واکاوی قرار میگیرد.
در فصل سوم؛ وارد قلمرو مطالعات مقایسهای و تطبیقی شده و جریان بازداشت اموال، آیینها و رخدادهای پیرامونی آن در سه نظام حقوقی فرانسه، انگلیس و آلمان مورد مطالعه قرار میگیرد.
جهت آشنایی با دیگر آثار آقای دکتر سید عباس موسوی اینجا را کلیک کنید.